ที่ตั้ง

           ต. ห้วยสัตว์ใหญ่ อ. หัวหิน จ. ประจวบคีรีขันธ์ และ ต. ป่าเด็ง อ. แก่งกระจาน จ. เพชรบุรี

การพัฒนา

           ด้านการส่งเสริมอาชีพ การเกษตร สิ่งแวดล้อม และความมั่นคง อันเนื่องมาจากพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

ความเป็นมา

          บริเวณที่ราบเชิงเขาทางด้านทิศตะวันตกของตำบลหนองพลับ ปัจจุบันคือตำบลห้วยสัตว์ใหญ่ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ตามเทือกเขาตะนาวศรี เป็นเขตแดนระหว่างประเทศไทย กับประเทศสาธารณรัฐสังคมนิยมสหภาพพม่า มีชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยง ตั้งบ้านเรือนอยู่กระจัดกระจายทั่วไป ประกอบอาชีพทำไร่เลื่อนลอย ล่าสัตว์หาของป่า

           ในปี พ.ศ. 2510 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงรับสั่งให้ตํารวจพลร่มค่ายนเรศวรหัวหิน ให้การช่วยเหลือแก่ชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยง โดยการจัดตั้งชุดพัฒนาการขึ้น 2 ชุด คือ ชุดพัฒนา 712 ที่บ้านป่าละอูบน อําเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์และชุดพัฒนาการ 713 ที่บ้านป่าเด็ง อําเภอ แก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะรวบรวมชาวไทยเผ่ากระเหรี่ยงที่กระจัดกระจายให้อยู่ รวมกันเป็นกลุ่ม ง่ายต่อการควบคุมดูแล และเพื่อต้องการไม่ให้มีการตัดไม้ทําลายป่าอันเป็นแหล่งต้นน้ําลําธาร ตลอดจนการจัดหาเครื่องอุปโภคบริโภค และส่งเสริมอาชีพการเกษตร ทั้งในด้านการผลิตและการตลาด 

           ต่อมาในระยะหลังมีปัญหาการก่อการร้ายขึ้นมาอีก โดยผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ ได้ซุ่มโจมตีตำรวจพลร่มค่ายนเรศวรที่ปฏิบัติการอยู่ในพื้นที่ชายแดนบ้านห้วยสัตว์ใหญ่ ก่อให้เกิดความเสียหายทั้งชีวิตและทรัพย์สินแก่ฝ่ายเจ้าหน้าที่ตำรวจ ราษฎร รวมทั้งฝ่ายตรงข้าม ดังนั้น ในคราวเสด็จแปรพระราชฐานมาประทับ ณ พระราชวังไกลกังวลหัวหิน เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2520 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชดำรัสว่า “มีพระราชประสงค์ที่จะให้ชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยงมาอยู่เป็นกลุ่มเดียวกันและให้ ทางราชการช่วยเหลือด้านการทำมาหากิน และประกอบอาชีพ ตลอดจนการรักษาพยาบาล และการศึกษา ไม่ได้คิดที่จะดำเนินการตัดถนนข้ามเข้าไปในพื้นที่ดังกล่าว”

          เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น จากกระแสพระราชดํารัสดังกล่าว กระทรวงมหาดไทยจึงได้จัดทําโครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ ขึ้นเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณา และคณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ดําเนินการโครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม 2520 โดยสํานักงานเร่งรัดพัฒนาชนบทได้เร่งดําเนินการตาม โครงการฯ เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2520 เป็นต้นมา ปัจจุบันอยู่ในการกํากับดูแลโดยกรมธนารักษ์

         ในปัจจุบันมีสินค้าที่เป็นที่รู้จักในชื่อ ทุเรียนป่าละอู ซึ่งบริหารงานโดยโครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ ตำบลห้วยสัตว์ใหญ่ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ มีจำนวนต้นทุเรียนมากกว่า 15,000 ต้น

วัตถุประสงค์      

         1. เพื่อจัดสรรที่ดินทำกินให้ราษฏรที่ยากจนในรูปการจัดหมู่บ้านสหกรณ์ โดยต้องการรวมกลุ่มชาวไทยเผ่ากระเหรี่ยงที่กระจัดกระจายในเขตพื้นที่โครงการให้อยู่แหล่งเดียวกัน เพื่อส่งเสริมอาชีพของชาวไทยเผ่ากระเหรี่ยงโดยการจัดหาพื้นที่ที่เหมาะสม รวมทั้งการส่งเสริมอาชีพทั้งในด้านการผลิตและการจัดจำหน่าย เพื่อให้มีอาชีพทางการเกษตรที่มั่นคง

         2. เพื่อป้องกันการตัดไม้ทำลายป่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งป่าไม้อันเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร

         3. สนับสนุนการรักษาความปลอดภัยของชาติในบริเวณชายแดน เพื่อป้องกันภัยคุกคามจากลัทธิการเมืองที่อาจจะเป็นการบ่อนทำลายอธิปไตย และความมั่นคงของชาติ ตลอดจนส่งเสริมและจรรโลงไว้ซึ่งวัฒนธรรม และจารีตธรรมเนียมประเพณีของท้องถิ่น ให้คงอยู่สืบไป

พื้นที่โครงการ

           พื้นที่โครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ ป่าเด็ง-ป่าละอู อยู่ทางทิศตะวันตกของอําเภอหัวหิน ห่างจาก อําเภอหัวหิน ประมาณ 54 กิโลเมตร เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของโขงช้างป่าประมาณ 40 ตัว หากจะมาท่องเที่ยวและเยี่ยมชมโครงการ ออกเดินทางจากอําเภอหัวหินประมาณกิโลเมตรที่ 14 แวะนมัสการหลวงพ่อทวดองค์ใหญ่ที่สุดในโลก ณ วัดห้วยมงคล ถึง กม.ที่ 27 เป็นโครงการจัดและพัฒนาที่ดินตามพระราชประสงค์หนองพลับ ซึ่งเป็นโครงการในการกํากับดูแลโดยกรมพัฒนาที่ดินจากหนองพลับเดินทางผ่านไร่อ้อย ไร่สับปะรด และเส้นทางป่าเขาธรรมชาติระหว่างทางท่านอาจพบกับฝูงลิงเสนและช้างป่า ถึงโครงการหมู่บ้าน สหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ แวะเยี่ยมชมสหกรณ์จากนั้นเลยไปน้ําตกป่าละอูประมาณ 8 กิโลเมตร เป็นน้ําตก ขนาด 15 ชั้น ที่สวยงาม มีน้ําไหลตลอดทั้งปี มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาตินิยมมาเที่ยวชมถึง 160,000 คนต่อปีน้ําตกป่าละอูมีธรรมชาติที่ยังสมบูรณ์ มีน้ําใสสะอาด มีปลามากมาย มีกบภูเขา มีต้นไม้ ที่หาชมได้ยากเช่น ต้นชิด ต้นหวายโปร่ง ต้นผึ้ง มีสัตว์ป่า เช่น ค่าง เสน นก ช้างป่าจะพบก่อนถึงน้ําตก และสิ่งที่น่าสนใจมากที่สุดก็คือ ความมหัศจรรย์ที่ธรรมชาติได้สรรค์สร้างให้กับน้ําตกป่าละอูในแต่ละชั้นจากชั้น ที่ 1 ถึงชั้นที่ 15 ขากลับแวะซื้อผลิตผลการเกษตร เช่น กล้วยหอมกะเหรี่ยง, มะละกอ, ขนุน, มะม่วง โดยเฉพาะเดือนพฤษภาคม จะมีทุเรียนห้วยสัตว์ใหญ่ ที่มีรสชาติหอมอร่อยเป็นที่ขึ้นชื่อติดมือเป็นของฝาก หากมาพักผ่อนในพื้นที่โครงการ สามารถพักค้างแรมที่บ้านพักของอุทยานหรือกางเต็นท์นอนก็ได้ ทั้งยังมี บ้านพักรีสอร์ท อีก 4-5 แห่ง และมีร้านอาหารรสชาติดีไว้บริการ อากาศเย็นสบายโดยเฉพาะหน้าหนาวจะมี หมอกลงจัด

สหกรณ์ในพื้นที่โครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตวใหญ่

          1. สหกรณ์การเกษตรห้วยสัตว์ใหญ่ จํากัด

           ได้รับการจดทะเบียน เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2523 ปัจจุบันมีสมาชิก 970 คน ดําเนินธุรกิจจําหน่ายน้ํามันให้สินเชื่อการประกอบอาชีพโดยขอสนับสนุนเงินทุน จากเงินกองทุนพัฒนาสหกรณ์ ส่งเสริมให้สมาชิกรวมกลุ่มอาชีพตามความถนัด เช่น การเลี้ยงโค , การเลี้ยง สุกร, การปลูกข้าวโพด และปลูกมันสําปะหลัง สหกรณ์ให้การส่งเสริมทางด้านข้อมูลวิชาการ และให้มีการ จัดทําบัญชีฟาร์มเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการติดตามผลประเมินผลสําเร็จ และใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์สายพันธ์ อัตราการเจริญเติบโต ค่าใช้จ่ายและใช้ข้อมูลแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อจัดทําองค์ความรู้ด้านการเกษตรให้กับ สมาชิกต่อไป ด้านการตลาดสหกรณ์ได้ทําการรวบรวมผลผลิตการเกษตรและจําหน่ายให้กับเกษตรกร โดยทั่วไป โดยเฉพาะพืชอาหารสัตว์ ซึ่งในพื้นที่มีความต้องการมาก สหกรณ์รวบรวมได้ไม่เพียงพอกับความ ต้องการของสมาชิก พืชอาหารสัตว์ของสหกรณ์เป็นที่ยอมรับโดยทั่วไปทั้งด้านราคาและคุณภาพ ในรอบปีบัญชี สิ้นสุด 31 มีนาคม 2552 สหกรณ์มีสมาชิก 995 คน เจ้าหน้าที่ 4 คน คณะกรรมการดําเนินการ 13 คน ในรอบปีบัญชีมีมูลค่าธุรกิจทั้งสิ้น 29.49 ล้านบาท มีผลกําไร 4 แสนบาทเศษ

           2. สหกรณ์การเกษตรหนองพลับรุ่งเรือง จำกัด

           สหกรณ์การเกษตรหนองพลับรุ่งเรือง จํากัด เป็นสหกรณ์ที่จดทะเบียนควบสหกรณ์ตาม พระราชบัญญัติสหกรณ์ระหว่างสหกรณ์การเกษตรหนองพลับ จํากัด กับสหกรณ์ปศุสัตว์หนองพลับ จํากัด เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2546 มีสมาชิกทั้งสิ้น 742 คน มีพื้นที่ดําเนินงานในหมู่ที่ 2 และหมู่ที่ 6 ตําบลหนองพลับ อําเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ หมู่ที่ 9 หมู่ที่ 11 ตําบลเขากระปุก อําเภอท่ายาง และหมู่ที่ 6 ตําบล ไร่ใหม่พัฒนา อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งเป็นสหกรณ์ที่อยู่ในพื้นที่โครงการจัดพัฒนาที่ดินตามพระราชประสงค์

           3. สหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์คห้วยสัตว์ใหญ่ จำกัด

           สหกรณ์ได้รับการจดทะเบียนเป็นประเภทสหกรณ์ การเกษตรชื่อ สหกรณ์โคนมห้วยสัตว์ใหญ่ จํากัด เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2534 ต่อมาได้ขอจดทะเบียน เปลี่ยนชื่อเป็นสหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์คห้วยสัตว์ใหญ่ จํากัด เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2539 ปัจจุบันมี สมาชิก 363 คน ดําเนินธุรกิจรวบรวมน้ํานมดิบ สามารถรวบรวมน้ํานมดิบได้ประมาณ 30 ตัน จากโคนม ของสมาชิกทั้งหมดรวม ประมาณ 7,000 ตัว และมีโรงงานแปรรูปนมเป็นนมผงชนิดเต็มมันเนย กําลังการ ผลิต 3 ตัน น้ํานมดิบ/วัน ได้นมผง ประมาณ 300 กิโลกรัม/วัน สหกรณ์ยังได้ดําเนินธุรกิจจัดหาสินค้ามา จําหน่าย และมีมินิมาร์ทจําหน่ายสินค้าทั่วไป ในรอบปีบัญชีสิ้นสุด 31 ธันวาคม 2551สหกรณ์มีมูลค่าธุรกิจ ทั้งสิ้น 273.79 ล้านบาท มีผลกําไร 6.1 ล้านบาทเศษ

หน่วยงานที่รับผิดชอบ

          1. กองบังคับการสนับสนุนทางอากาศ กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน

          2. สหกรณ์จังหวัดเพชรบุรี โทร 0-3242-5260 ต่อ 12

          3. ศูนย์ประสานงานโครงการตามพระราชประสงค์หมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ ป่าละอู หนองพลับ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ เลขที่ 20 หมู่ 2 ต.ห้วยสัตว์ใหญ่ อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ 77110 โทร 0 3264 6720 ละติจูด 12.5947106 ลองติจูด 99.5547447